Over veranderen – Commitment ophalen

Commitment.

De betekenis van commitment loopt ongeveer van ‘de bereidheid ergens aan mee te doen’ via ‘sterke betrokkenheid’ tot ‘toewijding’.

Onlangs hoorde ik het weer binnen een managementteam vergadering: “We gaan nu commitment ophalen bij de medewerkers”. Ik kan er niets aan doen maar als vanzelf denk ik dan altijd aan de zondagse collecte waarbij ik met een mandje de rijen langs ga en geld ophaal voor, bijvoorbeeld, de caritas, ondersteund met een aanbeveling van onze plebaan. Men geeft naar vermogen en toewijding. En sommigen geven helemaal niets.

Zou dat ook zo gaan met het ophalen van commitment?  Het management gaat met het spreekwoordelijke mandje rond en haalt bij ieder commitment op. De één geeft wat meer dan de ander, naar vermogen, naar inzicht. En sommigen geven helemaal niets. Drie gedachten.

Volgordelijkheid

Los van deze vergelijking gaat het mij in eerste instantie om de volgordelijkheid die de uitspraak ‘commitment ophalen’ vaak vertegenwoordigt. Iets van:  “We hebben besloten dit en dat te gaan doen op deze en deze manier, en nu gaan we dan aan de mensen vragen of ze mee willen doen”.  Lezers van mijn blogs herkennen mijn bedenken bij deze nogal late timing van het management. Het komt nog zo vaak voor in de praktijk om allerlei reden, uiteenlopend van onwetendheid dat het ook anders kan tot verklaringen dat het toch goed doordachte plannen zijn en het, bijvoorbeeld, te veel tijd kost om iedereen te betrekken.

Vanzelfsprekendheid

Mijn tweede gedachte gaat uit van de vanzelfsprekendheid die het commitment ophalen suggestief behelst. Er wordt immers iets opgehaald dat naar verwachting al klaar ligt of staat om opgehaald te worden. Het is zo een normale uitspraak geworden binnen de implementatie van allerlei veranderplannen, binnen opleidingen en in veranderlectuur en -literatuur, dat het niet meer gaat om de vraag die gesteld zou moeten worden, maar om het antwoord dat het management verwacht. Namelijk: “Ja, ik doe mee”.

Je kunt en moet je volgens mij afvragen of deze ‘ja’ niet meer een ‘jee’ is, wat het opgehaalde commitment écht waard is en of hetgeen waar commitment op gegeven wordt wel het juiste is. Vragen om een ‘ja’ levert uiteindelijk misschien wel iets te veel bereidheid op maar veel te weinig toewijding om succesvol samen verder te kunnen.

Tijdelijkheid

Ten derde zit er een tijdelijkheid in verborgen in het ophalen van iets. Vandaag geef ik een tientje aan de collecte, maar volgende week houd ik het bij één Euro. Vandaag commitment ophalen over allerlei vast goede ideeën en plannen, zegt niets over de dag van morgen als deze plannen geïmplementeerd worden. Niemand kan voorspellen wat de veranderdynamiek en –complexiteit te weeg gaan brengen. Veel goeds, veel niet goeds wellicht en vooral veel ‘net even anders dan we dachten’. En dat doet iets met al dan niet afgegeven commitment.

Tot slot.

Managers en veranderaars die zich herkennen in deze tijdelijkheid, volgtijdelijkheid en/of vanzelfsprekendheid, passe de schoen en trekke hem aan. Ik denk dat commitment ophalen vaak een toneelspel is wat kortstondig leidt tot een vol collectemandje maar met te weinig vermogen om echt tot verandering te komen.