Degradatie ING-Bank uit Change Jupiler League aanstaande

Leestijd: 4 minuten

Wat heeft het besluit van de ING-Bank om hun topman Hamers nóg meer te belonen te maken met organisatieverandering. Op het eerste gezicht niets. Het betreft een formaliteit die kennelijk gebruikelijk is binnen de Europese corporate top-50, aldus een woordvoerder van ING-Bank (Kleinnijenhuis in Trouw, 8 maart ‘18). En een topman in de top-50 moet ook volgens de Banken Eredivisie richtlijnen beloond worden.

Binnen 48 uur echter lijkt dit aanstaande besluit nogal wat in gang te zetten.

Hazen en rapen

De politiek bemoeit zich er sterk mee, klanten die massaal overstappen naar een andere bank, journalisten die het Europese profiel relativeren (een onevenredig groot aandeel in de winst komen nog steeds uit NL en B) en voor- en tegenstanders van de vrije markt die de degens kruisen. Niet alleen de ING-Bank ligt onder vuur, ook de commissarissen zoals Balkenende (die van die Norm), Weijers (die van De Democraten) en natuurlijk Jeroen van der Veer, ex-topman van Shell die weet hoe de corporate hazen lopen, maar kennelijk minder gevoel heeft bij hoe de rapen gaar worden. Overigens wisten we dat al na het rapport over hoe de verziekte cultuur bij Defensie aan te pakken.

Een van die hazen is dat de soep meestal niet zo heet gegeten wordt. Binnenkort heeft niemand het er meer over en kraait geen krant meer over dit ING-Bank debacle. Een andere haas is dat klanten toch niet naar een andere bank overstappen omdat dat ook weer zo veel gedoe is.

De rapen zijn bij ING-Bank echter al een tijdje aan het garen. De cultuur van “louter financiële prikkels” en “gebrek aan maatschappelijk gevoel” (Akkerman in Trouw, 9 maart ‘18) die 10 jaar geleden mede leidde tot een enorme financiële crisis blijkt aan de top onveranderd te bestaan! Ondanks de pijn die geleden is zoals ontslagrondes en het destijds “kleumen met de daklozenkrant bij het ministerie van Financiën” (Youp in NRC ,10 maart ’18). Maar in hoeverre heeft het bestuur van de ING-Bank daar ‘schijt an’, vraag ik mij af? Ja, kan ik me voorstellen, zij hoeven die gare rapen niet op te smullen.

Zorgen

In de context van het recente verleden en het kritische heden, komt de vraag op wat het lerend vermogen is van de ING-Bank. En van het (top)management, incluis Raad van Commissarissen. Immers, een topman die te veel verdient, betekent ook een topmanagement dat het accepteert.

Omdat leren een sleutelwoord is voor organisatieverandering en -ontwikkeling, baart deze ontwikkeling zorgen. (Zo niet bij Van der Veer die gewoon nóg een keer uitlegt, waarom het echt verstandig is.)

Belangrijker, hoe ervaren de (overgebleven) medewerkers deze ‘strategische’ move? Ik stel me zo voor, een thuisomgeving die mee moppert en lastige vragen stelt, klanten die opzeggen, interne zoekgeraakte verhoudingen (t.o.v. hun 1,7% loonsverhoging). Medewerkers maken uiteindelijk een persoonlijke afweging in hoeverre hún ING-Bank nog wel een boodschap afgeeft die overeenkomt met hun persoonlijke overtuiging of geweten. Dat kan wel eens gaan schuren. Kopzorgen dus, omdat de (duizenden) medewerkers het échte kapitaal van de ING-Bank vormen.

Jupiler League

ING-Bank heeft voor zichzelf een harde veranderkundige dobber gecreëerd.

Vertrouwen is een hoofdingrediënt voor organisatieverandering. Hebben de medewerkers echter nog vertrouwen in organisatie en management? Gaat het ‘oranje-blauw past bij jou’ nog wel op voor de medewerkers? Met name wanneer ze negatief oordelen over de juistheid van de aangedragen oplossing (hoger salaris) en het gedefinieerde probleem (Jupiler League).

Daarbij, organisatieverandering gedijt het beste in een organisatiecultuur waar men zelfkritisch is, waarin lerend en (in- en extern) empathisch vermogen aanwezig is en waar support van managers wordt verwacht en wordt erkend. Met deze recente move heeft het management van ING-Bank echter duidelijk hun culturele kleur bekend.

Geen zelfkritiek. Geen lerend vermogen. Geen empathisch vermogen.

Wel degradatie uit de Change Jupiler League?